Nasi przodkowie nie mieli takich problemów ani dylematów z pytaniem o to ile powinien spać dorosły człowiek. Po zachodzie słońca trzeba było iść spać, a o wschodzie budzić się i wstawać do swoich codziennych obowiązków. W ten sposób mieli snu pod dostatkiem! I, o dziwo, ze wszystkim się „wyrabiali”. Nie to, co my. Skracamy godziny swojego snu do minimum, zastanawiamy się, jak jeszcze urwać choćby godzinę, by zdążyć zrobić wszystko na czas.
Stąd często powstają pytania: ile powinien spać dorosły człowiek? Ile spać, żeby się wyspać? A nawet: jak spać krótko i się wyspać?
Sprawdźmy więc!
Zdrowy sen
Zdrowy, niczym niezmącony i wystarczająco długi sen zapewnia regenerację całego organizmu. Dzięki niemu przywrócona zostaje równowaga – zarówno fizyczna, jak i psychiczna – w naszym ciele. Znaczenie snu dla zdrowia człowieka jest nieocenione – gdy śpimy, w organizmie zachodzą procesy odnowy komórkowej i tworzą się komórki układu odpornościowego. Natomiast w mózgu odbywa się „porządkowanie” informacji – w naszej pamięci pozostają te, które mózg uzna za ważne.
Fazy snu
Wyróżniamy dwie fazy snu: NREM ((Non Rapide Eyes Movement , bez szybkiego ruchu gałek ocznych) oraz REM (Rapid Eye Movement, faza, w której następują szybkie ruchy gałek ocznych). Obie fazy przeplatają się podczas snu. Po zaśnięciu pojawia się faza NREM, która może trwać od 80 do 100 minut. Po niej nadchodzi faza REM, trwająca 15 minut. Kiedy śpimy, przechodzimy od 4 do pięciu takich cykli. Najłatwiej będzie nam wstać, gdy obudzimy się na początku fazy REM.
Ile człowiek powinien spać?
Przyjmuje się, że dorosły człowiek potrzebuje około 7 – 9 godzin snu.
Od czego to zależy?
Przede wszystkim, ilość godzin potrzebnych nam do snu uzależniona jest od predyspozycji genetycznych, ale także od rodzaju aktywności, jakie wykonujemy w ciągu dnia. Łatwo można się o tym przekonać, gdy z jakiegoś względu jesteśmy unieruchomieni – na przykład po złamaniu nogi. Mamy wówczas dużo mniej ruchu, przez co często trudniej nam zasnąć, a do tego szybciej się budzimy.
W kontekście ilości potrzebnego snu często powstaje pytanie: kto potrzebuje go więcej: kobiety czy mężczyźni?
By na nie odpowiedzieć, przeprowadzono szereg badań, przy czym… ich wyniki nie pokrywają się ze sobą. Stąd niektórzy twierdzą, że kobiety powinny spać dłużej, podczas gdy inni – opierając się również na wynikach swoich badań – uważają, że to mężczyźni potrzebują więcej snu.
Brak snu
Skoro sen jest tak ważny dla naszego zdrowia, z czym wiąże się jego brak? Odpowiedź na to pytanie jest bardziej niepokojąca, niż można by sądzić:
- Po 24 godzinach braku snu zaczyna słabnąć nasz układ odpornościowy, a mózg błędnie odczytuje sygnały. Spada poziom libido.
- Po 36 godzinach braku snu spada szybkość reakcji (aż czterokrotnie!), człowiek odczuwa światłowstręt i wykazuje nadwrażliwość na dźwięki. Pojawia się ból głowy, a nawet nudności.
- Po 48 godzinach braku snu następują trudności z widzeniem (rozmazany obraz) i kontrolą psychomotoryczną. Bardzo powoli reagujemy na bodźce. Pojawiają się dreszcze.
- Po 72 godzinach braku snu następują zaburzenia psychiczne i pojawiają się halucynacje. Widziany obraz jest rozmazany i bezbarwny. Wysiłek dla tak skrajnie zmęczonego organizmu może się skończyć zapaścią.
Zbyt długi sen
Jeśli zdarzy nam się zbyt długo spać w ciągu jednej nocy, skutki tego nie będą poważne. Co najwyżej może się to skończyć bólem głowy i brakiem energii. Jeśli jednak zbyt długi sen zdarza nam się notorycznie, w dłuższej perspektywie może to wywołać skutki niemniej poważne od braku snu.
Oto możliwe efekty zbyt długiego snu:
- Cukrzyca,
- Otyłość,
- Bóle kręgosłupa,
- Depresja (choć tu często to ona jest przyczyną nadmiernej senności),
- Choroby serca.
Wysypianie się
„Nie mogę się wyspać”, „śpię po 10 (albo i 15!) godzin i jestem zmęczony” – jeśli któreś z tych zdań opisuje to, co dotyczy właśnie Ciebie, prawdopodobnie problem leży głębiej. Niemożność wyspania się często jest następstwem wypalenia organizmu. Jeśli starasz się prowadzić zdrowy tryb życia, unikasz stresu i przepracowania, a mimo to sen nie przynosi Ci spodziewanej regeneracji, warto skontaktować się z lekarzem.
A teraz pytanie, które może się wydawać przewrotne:
Jak się szybko wyspać?
Czy można się wyspać w 4 godziny lub krócej? Choć dla niektórych osób taka ilość snu może być wystarczająca, dla większości z nas będzie prawdopodobnie miała opłakane skutki. Jednak naukowcy wciąż pracują nad tym, by wyrwać z naszego dnia jak najwięcej czasu – a celem jest oczywiście zwiększenie wydajności organizmu. Ciekawe badania przeprowadzone zostały niezależnie na rzecz kilku światowych armii, a dotyczą one tak zwanego snu polifazowego.
Wykazały one, że kilka krótszych drzemek w ciągu doby podnosi naszą efektywność (w porównaniu z jednym, dłuższym snem) i pozwala na lepszą regenerację, a przede wszystkim – daje nam więcej czasu na aktywność.
Teraz kiedy znamy już odpowiedź na pytanie o to ile powinien spać dorosły człowiek czekamy z niecierpliwością na informację na forum od Was odnośnie tego ile godzin dziennie Wy śpicie ; )